AI

Onderweg naar Wageningen (even onze dochter ophalen uit 'Waggie van de uni') hoorde ik van de week een discussie op de radio over AI; de impact van AI op ons dagelijks leven; de nut en noodzaak van AI in het bedrijfsleven.

Kreten als ‘Nederland loopt achter in de toepassing van AI’; ’wen er maar aan, het gaat snel’; ‘ontwikkel je in AI’; ‘de overheid moet juist 5% budget (werd even verwezen aan de NAVO kreet) vrij maken om de Nederlanders te re-skillen in het gebruik van AI’; ‘voordelen in overvloed en laat vooral angst voor het nieuwe ons niet weerhouden van het toepassen van AI, ook al weten we de uitkomst nog niet’ kwamen door de ether.

Dat bracht mij dertig jaar terug in de tijd. In 1991 zat ik op Cornell University in Ithaca, NY USA. Daar kregen we de beschikking over email, om te kunnen communiceren met de universiteit in Wageningen. Iemand die bij ons op bezoek kwam, zei toentertijd ‘..wat heb je daar nu aan..’. De rest is geschiedenis van slechts dertig jaar.

Wat is dan nu eigenlijk AI? We vragen het ook op Google en krijgen natuurlijk het antwoord vanuit AI 'zelf'. De opmerking onderaan ‘…Kortom, AI is een technologie die de potentie heeft om de manier waarop we leven en werken ingrijpend te veranderen….’. Dit zal zeker gaan gebeuren, of u nu wel of niet meedoet, aanhaakt.

AI - Ancient Intelligence

Even terug naar het theoretische moment in de geschiedenis, voordat er nagedacht werd over AI.

Het collectieve menselijke verlangen naar kennis en inzicht is de basis voor eeuwenlang elke vorm van onderzoek om kennis te vergaren over alles (maar dan ook alles) wat wordt waargenomen in de schepping. Door een breed pallet in creativiteit, interesse, motivatie, kunde, inzicht en intelligentie van de menselijke individu, zijn veelkleurige kennis en inzichten ontstaan. Dit heeft geresulteerd in een onuitputtelijke hoeveelheid informatie en ook data.

Teveel voor mij als simpel individu. Teveel om te kunnen bevatten, te kunnen duiden, te kunnen toepassen; zelfs niet tijdens al mijn arbeids- / levensjaren; en zeker ook lang niet altijd even nauwkeurig, effectief en efficiënt.

Dus hoe fijn en hoe prettig zou het zijn dat alles sneller, nauwkeuriger, beter voor mij beschikbaar wordt, toch?

En hier kwam AI mij te hulp. Vanaf het moment dat AI om de hoek is komen kijken, kan AI mij – ook een mens – helpen om alles sneller, nauwkeuriger, intensiever, beter te doen begrijpen, economischer toe te passen, etc, etc.

Kortom alleen maar voordelen.

Nadelen?

Die benoemen we tussen neus en lippen ook, maar daar ‘moeten we even goed rekening mee houden, want dan komt het wel goed'; 'door goed beleid te formuleren, kunnen we de nadelen het hoofd bieden’, want samengevat 'de voordelen zijn onuitputtelijk, AI is de toekomst, AI gaat het voor ons doen'.

Maar wat leert de geschiedenis? Technologische ‘vooruitgang’ loopt altijd voor op ethische discussies en ethisch beleid wint het nimmer van technologische toepassingen. Het is een achterhoede gevecht, we lopen daarmee wederom achter de feiten aan.

Oh ja, onderweg naar Wageningen kwam dit ook nog voorbij ‘.. de scriptie van studenten staat ter discussie, door….AI’.

Dus tijdens de daaropvolgende rit naar Waggie zitten denken wat AI voor NL Soja BV is.

AI - Authentieke Interpretatie

Laat ik duidelijk zijn. Ik ben geen AI deskundige. Ook ik zal op een zeker moment grijpen naar het toepassen van AI in de (arbeids) processen van ons bedrijf en in mijn leven.

Maar….weet u wat mijns inziens AI gaat betekenen voor de toekomst (en in dit geval minder dan dertig jaar, zoals hierboven met internet en email)?

• Vervlakking, versmalling, verlies aan kennis-creativiteit! Waarom, heel simpel, de mens zal de komende jaren zijn onderzoeken, kennis en inzichten gaan vormen en communiceren op basis van AI. Nog slechts een paar jaar, hooguit één / twee decennia of misschien maximaal één enkele generatie en het enige wat AI dan zal doen, is het putten uit hetgeen er collectief was; of putten uit de kennis van de enkele authentieke onderzoeker of 'putten' uit hetgeen AI zelf heeft ge(re)produceerd en ge(re)publiceerd. Steeds minder echt nieuw, steeds minder authentiek, steeds minder echte creativiteit, steeds minder mens(elijkheid). In eerste instantie zal voor een ieder een schat aan mogelijkheden beschikbaar komen; maar op termijn zal er door 'inteelt' van kennis een eenheidsworst van denken en bedenken ontstaan.

• Afstand met minder menselijk contact! Waarom, doordat het o.a. voor dienstverlenende bedrijven ‘economischer’ is om diensten te verlenen door uw gepersonaliseerde AI contactpersoon ‘hij/zij/het/AI’. En ik weet (we weten het allemaal), dat die aan de telefoon / in de chat meer geduld heeft dan ikzelf, zonder dat ik ook maar enig gevoel ervaar, dat ik geholpen wordt op basis van menselijke interactie.

• Verlies aan onderscheidend vermogen! Waarom, omdat AI in combinatie met de ontwikkeling van technologische hard- en software alles tot in perfectie kan reproduceren. Geen fouten, geen afwijkingen, alles 'perfect'. Onderscheid tussen authentiek en 'AI ge(re)produceerd' zal vervagen. Uiteindelijk wordt 'AI ge(re)produceerd' de leidende standaard boven alles wat echt authentiek is (of moet ik alvast zeggen 'was').

U denkt misschien ‘dat geeft toch niet, want we gaan er enorm van profiteren’. Inderdaad, net zoals we als Westerse consument enorm zijn gaan profiteren van het verplaatsen van productie naar lage lonen landen: '...dat kende alleen maar voordelen, dat heeft nog steeds alleen maar voordelen, of toch niet?'

AI - Authentieke Intelligentie

Niet wetende dat hier dus een boek over geschreven is (zie afbeelding).

Ik heb het boek ook nog niet gelezen, maar wat wij hier zelf onder verstaan, is dat wij gewoon - als mens - vooral zelf moeten blijven nadenken, communiceren en handelen, zoals wij zelf zijn: nadenken, analyseren, handelen, communiceren, verantwoordelijkheid nemen als mens, als Bas en Evert Jan.

Dat betekent bijvoorbeeld, dat wij maar gewoon ons eigen authentieke verhaal schrijven / ‘ophangen’, zonder tussenkomst van AI.

Dat betekent bovenal ook persoonlijk contact met klanten en consumenten, wanneer zij dat zoeken en op prijs stellen.

In de praktijk betekent dat bijvoorbeeld, als een ‘AI aangestuurde pakketbezorger’ (tegen de contractuele verplichting van het aangekochte label in) het pakket direct 'efficiënt' dumpt bij een afhaalpunt, dat wij de zorg en de frustratie van onze klant serieus nemen en onafhankelijk van het eindresultaat de klant direct tegemoet komen.

AI - Alternatief Instrument

Wij bezien AI slechts als een Alternatief Instrument, ter ondersteuning van onze dagelijkse activiteiten.

Van 'de pen en papier' via de typemachine naar de computer; van de brief via telex via fax naar de mail. Zo simpel en nuchter zullen wij ernaar kijken. Altijd vanuit de gedachte 'waar kunnen we het gebruiken / toepassen, zonder dat de eigen authenticiteit en menselijkheid verloren gaat'.

AI - Accepteren Incasseren

Dit jaar viel het perceel cultuurgrond - waar wij zouden zaaien - op het laatste moment af. We hadden voor 7 ha zaaizaad klaarstaan, maar een vervangend perceel biologische landbouwgrond was niet beschikbaar.

Uiteindelijk kreeg Bas op 31 mei jl. een biologisch perceel tot zijn beschikking. Op 3 juni jl. hebben we alsnog 6 ha onder goede omstandigheden (vocht, bodemtemperatuur) kunnen inzaaien.

Door de zeer vlotte kieming (zichtbaar binnen 24 uur na zaaien) waren we vol verwachting, dat een massale & snelle opkomst zouden zorgen voor een goede start binnen een week na het zaaien. Daarmee zou het relatief late zaaimoment deels kunnen worden ondervangen.

Wat bleek?

Een desastreuze besmetting met de larve van de zwarte bonenvlieg. Werkelijk iedere sojaboon zat onder de larven. Sommige zelfs zo erg, dat de kieming geheel was gestopt en dat het zaad volkomen werd weggevreten.

In de week daaropvolgend is overwogen om opnieuw te zaaien, nadat de huidige besmettingscyclus voorbij zou zijn. Uiteindelijk kon vorige week van 3 ha worden vastgesteld, dat we dit teeltjaar het ermee doen (qua aantal planten per m2, die toch zijn opgekomen) en dat de andere 3 ha zal worden omgeploegd.

Na de drie probleemloze teeltjaren 2022-2024, verloopt het teeltjaar 2025 tot dusver met complicaties.

Binnen NL Soja BV zijn we ambitieus en gemotiveerd om ons idee / project te ontwikkelen tot een gerenommeerd Nederlands sojabedrijf. Daarbij berusten we in het feit dat we tijd en geduld nodig hebben, maar dat we bovenal op sommige momenten moeten accepteren, moeten incasseren.

Accepteren en Incasseren horen bij het ondernemerschap, maar horen bovenal ook gewoon bij het leven.

AI - Algemene Informatie

Tot slot nog wat algemene informatie over de afgelopen maanden.

We blijven constateren dat steeds meer consumenten - en zeer zeker ook restaurants - de producten van NL Soja BV weten te vinden en te waarderen. Blij zijn we steeds weer met iedere nieuwe afnemer. Maar bovenal trots zijn we op iedere terugkerende klant en op de gerenommeerde toprestaurants, die inmiddels (kunnen we wel stellen) vaste klanten zijn geworden.

Sinds dit voorjaar leveren we ook gepelde sojabonen. In de markt wordt inmiddels ijs gemaakt van de biologische sojabonen van NL Soja BV (o.a. IJsje van hier).

Komende maand (juli 2025) zal een cateringbedrijf de biologische tempeh van NL Soja BV serveren op het festival Wildeburg (bij Netl, Kraggenburg).  In september staan we op Gastvrij Rotterdam, om een nog breder en groter horeca publiek te interesseren voor NL Soja BV.

En zo gaan we stap voor stap verder. Zodra wij nieuwe 'AI' voor u hebben, melden wij ons.

Weet dat wij altijd bereikbaar zijn. Als u belt, spreekt u met Bas of Evert Jan.

Wel zo authentiek, misschien niet altijd intelligent.